Fragmenty wywiadu:

"Do Lwowa. Z Lwowa, no, do granicy i potem od granicy już Polska nas przejęła, władze polskie i przyjechaliśmy na ten punkt repatryjacyjny, tak się to chyba nazywało.  Yyyy, do Giżycka, zakwaterowano, jak już wspominałem, w koszarach, byłych koszarach, wszystkich tych przyjezdnych. I potem z tego roz… To całe towarzystwo na wszelkie możliwe sposoby, wszystkie chwyty były dozwolone, kto chciał na własną rękę szukać, mógł szukać, kto, komuś tam coś wskazywano, jeżeli mu się to podobało, to tam się przenosił, więc tutaj była taka możliwość wyboru, a generalnie chodziło o to, żeby osiedlać się na ziemiach zachodnich i północnych. "

"O mały włos nie zostałem na Syberii sam. Yyy, no trochę przesadziłem. Mianowicie już tutaj blisko Europy, gdzieś w pobliżu Uralu przypuszczam, bo było bardzo dużo śniegu, znacznie więcej, niż tam przy pobycie, czy w czasie pobytu na Syberii. Pociąg zatrzymał się w lesie. Nie wiem, z jakichś powodów wziął i się zatrzymał w lesie. I wszyscy wyjrzeli. Patrzyło się przez okno, ale popatrzyli przez okno i zobaczyli coś takiego – jest jak nasyp kolejowy, potem jest taki rów, potem taka górka była z tego, co ja sobie przypominam i na tej górce rosła jarzębina. I to był początek zimy i mnóstwo tych owoców jarzębiny. No czerwono. Dla mnie, jako dzieciaka i w ogóle, dla innych też, ale szczególnie dla mnie, jako dzieciaka, który czegoś takiego nie widział, to coś, coś… niesamowitego. A pociąg stoi. No i całe towarzystwo wyskoczyło z tego, z naszego wagonu, z innych też z resztą, żeby to zerwać, tę jarzębinę, narwać. Ja myślałem, że to są jakieś fajne owoce, smakowite i tak dalej. Jak jarzębina smakuje, to tam nic nadzwyczajnego, ale w każdym razie było to coś nowego. No i wszyscy pognali i ja też z nimi, ale tam był właśnie ten taki rów, między nasypem kolejowym a takim wzniesieniem, na którym tam rosła ta jarzębina. No i wszyscy tam dopadliśmy, a tu wszystko było pełno śniegu. Miałem potąd śniegu. No, ale pognaliśmy. Narwałem tam trochę tej jarzębiny, pociąg gwizdnął i za chwilę rusza.

Najlepsze, że tam stoimy, dorośli -bo tam większość, z dzieciaków to chyba byłem tylko ja sam. Ci dorośli szybciej pogonili, no i ja na końcu jeszcze w ten rów wpakowałem się, prawie po szyję, na czterech się wytaplałem, no a pociąg już jedzie. No, ale jeszcze dopadłem ten pociąg i już do sąsiedniego wagonu wdrapałem się. No udało mi się wsiąść."

"To znaczy, ci wszyscy, o których tu mowa to mieszkali w tejże Kalwarii, w tymże miasteczku. I pewien wujek, czyli mąż siostry mojego ojca z rodziną, to oni w tej pierwszej fali. Oni w 46. roku wyjechali z Litwy. Natomiast mój ojciec powiedział, że on tu zostanie, to jest jego ziemia i on się nie ruszy. I został. Skończyło się to tym, że jak oni wyjechali tu, to się tu osiedlili w Polsce, w Gdańsku konkretnie, a mój Ojciec, ponieważ został z rodziną no to pojechał do Polski przez Syberię. Także taki był efekt końcowy, że tak powiem. "

Przeczytaj całość: